Do pozwu i odpowiedzi na pozew strony mogą dołączyć dokumenty, jakie uznają za stosowne. § 2. W braku odmiennego uzgodnienia stron pozew lub odpowiedź na pozew mogą być uzupełnione lub zmienione w toku postępowania przed sądem polubownym, chyba że sąd polubowny nie dopuści do takiego uzupełnienia lub takiej zmiany ze względu na Art. 207. § 1. Pozwany może przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę wnieść odpowiedź na pozew. § 2. Przewodniczący może zarządzić wniesienie odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie. Jak widzimy odpowiedź na pozew może być wniesiona przez pozwanego przed pierwszym posiedzeniem w sprawie. Pozew został wniesiony – co dalej? Strona przeciwna musi wnieść odpowiedź na pozew – to znaczy ustosunkować się do tego co zostało wskazane w pozwie. Jeżeli tego nie zrobi, zgodnie z nowym kodeksem postępowania cywilnego sąd uzna, że nasz przeciwnik przyznał twierdzenia, które zawarliśmy w naszym pozwie. Dzień dobry Pani Grażyno. Nie zalecamy samodzielnego działania w sprawie sądowej. Może Pani przez przypadek zrobić tak, że strona przeciwna cofnie pozew na skutek Pani pisma, a Pani ostatecznie zostanie obarczona kosztami procesu. Na pewno trzeba złożyć sprzeciw w sprawie, a jest na to termin tylko 2 tygodnie od dnia doręczenia pisma. Zamierzam zwrócić na podst. art. 470(8a) par.5 kpc odpowiedź na pozew pełnomocnikowi, bo nie dołączył żadnego dokumentu wykazującego umocowanie osób, które udzieliły mu pełnomocnictwa (por. Uchwała SN z dnia 17 stycznia 2008 r. sygn. akt III CZP 126/07). Skutkiem będzie oczywiście wydanie wyroku zaocznego. 1 Czerwiec 2023. Publikujemy do wykorzystania wzór repliki na odpowiedź ZER MSWiA na odwołanie w sprawie art.41 ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2023 r. ZER MSWiA odpowiada na odwołania i Sąd przesyła do Was te odpowiedzi wskazując termin na ewentualne ustosunkowanie się. Dlatego odpowiedź na pozew jest ważna . A w odpowiedzi na pozew musisz napisać, jakie jest twoje stanowisko. Czyli jakiego orzeczenia oczekiwałbyś od sądu. Oczywiście – samo napisanie, że się nie zgadzasz ze stanowiskiem tego co wniósł pozew to jeszcze trochę za mało. W sądzie liczą się dowody. Na paliuszu row- niez brak krzyzykow charakterystycznych dla paliusza arcybiskupiego, natomiast postae biskupa nosi na piersi krzyz oddany w rzezbie reliefem wypuklym, tam gdzie powinien bye charakterystyczny dla racjonalu na- piersnik26 • Mimo ze juz wowczas widzimy daleko idqce upodobnienie, to nawet w XII w. znajdujemy przedstawienia, na Reforma postępowania cywilnego wprowadza zmiany w pismach procesowych i doręczaniach, które dotyczą m.in. pozwów i odpowiedzi na pozw. Dowiedz się, jakie są nowe zasady, jakie są korzyści i kontrowersyjne aspekty tej reformy. Pozew o rozwód bez orzekania o winie 6 września, 2022 Pozew o alimenty 6 września, 2022 Pozew o rozwód 6 września, 2022 Odpowiedź na pozew 3 września, 2022 Pozew o zapłatę 1 września, 2022 Pozew zbiorowy 31 sierpnia, 2022 Infinite workflow – elektroniczny obieg dokumentów 27 października, 2022 Zaświadczenie o zakończeniu bFzYh. Pisze Pan pisma na zwykłej kartce papieru. Początek ma wyglądać tak:Sąd RejonowyWydział Cywilnyw ................Dotyczy sprawy: ..................Powód: .................Pozwany: ..................Pismo procesowe powoda1. Powód podtrzymuje dotychczasowe stanowisko w sprawie2. Odnosząc się do zarzutów pozwanego wskazanych w odpowiedzi na pozew - powód wyjaśnia:.......................i krótko ustosunkować się do twierdzeń i zarzutów podniesionych w odpowiedzi na pozew. Odpowiedź na pozew rozwodowy pozwala stronie pozwanej ustosunkować się do wniosków powoda, przedstawić swoje żądania oraz dowody. Czy zgadzamy się na rozwód bez orzekania o winie? Co z pozostałymi kwestiami po rozwodzie? Te pytania warto zadać sobie przed napisaniem odpowiedzi. Dla ułatwienia prezentujemy przykładowy wzór odpowiedzi na pozew rozwodowy bez orzekania o winie. Odpowiedź na pozew obowiązkiem strony pozwanej Od 7 listopada 2019 r. odpowiedź na pozew stanie się obowiązkowa. To ważna zmiana wprowadzona na mocy ostatniej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego (dalej jako Dotychczas pozwany sporządzał odpowiedź na pozew, gdy został do tego zobowiązany przez sąd. Po zmianach brak odpowiedzi na pozew będzie mógł skutkować wydaniem przez sąd wyroku zaocznego. Stanowi o tym, nowy art. 339 który będzie obwiązywał od 7 listopada 2019 r.: § 1. Sąd może wydać wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany w wyznaczonym terminie nie złożył odpowiedzi na pozew. § 2. W przypadku, o którym mowa w § 1, przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o faktach zawarte w pozwie lub pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed posiedzeniem, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Termin na złożenie odpowiedzi na pozew nie będzie krótszy niż dwa tygodnie. Co napisać w odpowiedzi na pozew rozwodowy? Pamiętajmy, iż jest to pismo procesowe, powinno zatem spełniać określone wymogi formalne. Należy oznaczyć sąd, podać imiona i nazwiska stron oraz ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników. Oznaczmy rodzaj pisma (Odpowiedź na pozew o rozwód, Odpowiedź na pozew rozwodowy itp.). Wskażmy swoje wnioski lub oświadczenia oraz fakty, na których je opieramy, ewentualnie dowody. Pismo należy własnoręcznie podpisać oraz wymienić załączniki. Przydatne informacje, dotyczące tego jak napisać odpowiedź na pozew rozwodowy znajdują się w artykule pt. Odpowiedź na pozew rozwodowy – jak napisać? Poniżej przykładowy wzór takiej odpowiedzi, dotyczący sytuacji, w której strona pozwana zgadza się na orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie. Pamiętajmy jednak, iż w każdej sprawie pismo będzie wyglądało zupełnie inaczej. Odpowiedź na pozew rozwód bez orzekania o winie przykład wzór INFOR Polecamy serwis: Rozwody Opisz nam swój problem i wyślij zapytanie. Ile kosztuje rozwód – aktualne ceny pozwów rozwodowych [2022]No cóż…Rozwód kosztuje, to jasne. Wiele razy powtarzam to na moim blogu i – wbrew pozorom – nie chodzi tu tylko o rozwodowa może Cię kosztować przede wszystkim sporo czasu. W niektórych przypadkach może trwać nawet kilka koszty rozwodu to zdrowie i nerwy związane z koniecznością brania udziału w rozprawach sądowych. Wykłócania się o kontakty z dziećmi i o zapłatę alimentów. Za rozwód możesz też zapłacić relacjami z dziećmi i innymi członkami rodziny. Co ciekawe każda ze stron ponosi koszty tym jak uniknąć – albo obniżyć koszty rozwodu, piszę na tym blogu. I mam na myśli wszystkie koszty, także te emocjonalne oraz te, które będą konsekwencją nieumiejętnego przeprowadzenia rozwodu (utrata dobrej relacji z dziećmi, problemy wychowawcze, dożywotnie alimenty, depresja).Poniżej wyjaśnię Ci finansowy koszt rozwodu, ale zachęcam Cię do przeczytania innych artykułów na blogu, bo dobre przygotowanie i wiedza co do tego, jakie wyzwania czekają na Ciebie w sprawie rozwodowej pozwoli Ci zaoszczędzić sporo nerwów i przykrych kosztuje założenie sprawy o rozwód?Rozpoczęcie sprawy o rozwód wiąże się ze złożeniem pozwu o rozwód. Jednym z załączników do takiego pozwu jest dowód uiszczenia opłaty o tym jak napisać pozew rozwodowy, co oprócz dowodu uiszczenia opłat sądowych powinno być załącznikiem do takiego pozwu możesz przeczytać w tych tekstach:Jak napisać i złożyć pozew rozwodowy (+ Darmowy Wzór Pozwu)Jak przygotować papiery rozwodowe?Opłata sądowa od pozwu o rozwód to 600 PLN. Dokonuje go powód, wraz z wniesieniem pozwu. Opłatę tę można uiścić w kasie Sądu zdaniem najłatwiej jest wykonać przelew na rachunek bankowy Sądu i załączyć do pozwu potwierdzenie wpłaty. Odpowiedni numer konta bankowego znajdziesz w na stronie internetowej właściwego sądu okręgowego w sekcji konta bankowe. Opłata sądowa powinna trafić na konto właściwe dla dochodów budżetowych danego że kwestia opłat sądowych jest bardzo istotna, bo jest ona obwarowana rygorem zwrotu pozwu. Oznacza to, że jeżeli nie opłacisz pozwu o rozwód, sąd nie będzie rozpatrywał sprawy, tylko zwróci pozew (oczywiście w pierwszej kolejności wezwie Cię do o zaległą opłatę sądową)Kto ponosi koszty rozwodu?Pamiętaj także, że to, iż powód wnosi tę opłatę sądową nie oznacza, że to on – w ostatecznym rozliczeniu – będzie ją ponosił. W wypadku, gdy pozwany małżonek okaże się wyłącznie winny rozkładu pożycia, Sąd w wyroku rozwodowym zasądzi od niego na rzecz powoda zwrot całej zresztą dotyczy wszystkich sytuacji, w której pojawią się dodatkowe koszty procesu, w szczególności kosztów opinii biegłych oraz honorarium prawnika (adwokata lub radcy prawnego).Jeśli strony zgodzą się na orzeczenie rozwodu na swój zgodny wniosek bez wskazywania, czy i która strona ponosi winę za rozpad pożycia, sąd zwróci powodowi połowę wpisu (300 PLN) zaś połowę, z pozostałej połowy (150 PLN) zasądzi na rzecz powoda od pozwanego z opłaty sądowejJeśli nie stać cię, by uiścić opłatę od pozwu w wysokości 600 zł lub na poniesienie innych wydatków, możesz starać się o zwolnienie z kosztów sądowych. Sąd może zwolnić Cię z całości lub części kosztów, w przypadku, gdy we wniosku o zwolnienie skutecznie wykażesz, że nie jesteś w stanie ponieść kosztów postępowania bez uszczerbku dla Twoich podstawowych potrzeb życiowych lub Twojej tym celu konieczne jest złożenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych wraz z oświadczeniem o stanie majątkowym, które można pobrać ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości klikając zaszkodzi również przedłożenie dowodów, świadczących o Twojej trudnej sytuacji, takich jak zaświadczenie o statusie bezrobotnego, rachunki, zaświadczenia potwierdzające stan zdrowia, czy orzeczenie o stopniu o zwolnienie od kosztów sądowychWniosek o zwolnienie z kosztów sądowych – wraz załącznikiem – możesz dołączyć do pozwu rozwodowego. Możesz też złożyć go już w toku postępowania, w przypadku gdy pozostałe koszty przerosną Twoje możliwości lub gdy wystąpi pogorszenie sytuacji czy i w jakim zakresie zostaniesz zwolniony z kosztów postępowania, zależy od Twojej sytuacji orzeknie, czy uzyskasz zwolnienie w drodze postanowienia, które zostanie Ci doręczone. Może się zdarzyć, że Twój wniosek zostanie oddalony – wówczas możesz złożyć zażalenie – lub w zależności od okoliczności – skargę na orzeczenie referendarza też możliwość, że wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych zostanie uwzględniony tylko w pewnym zakresie (np. uzyskasz zwolnienie wyłącznie z całości opłaty, lub też z jej części albo zwolnienie z kosztów ponad określoną kwotę).Pamiętaj, że kłamstwo we wniosku o zwolnienie z kosztów może niestety kosztować Cię więcej niż same koszty rozwodu. W razie złożenia nieprawdziwego oświadczenia, sąd może nie tylko cofnąć zwolnienie, ale też nałożyć na nieuczciwą stronę postępowania rozwodowego Twojej zguby może być druga strona, która zgłosi wątpliwości co do prawdziwości Twoich twierdzeń. Nie ma w tym nic zaskakującego – w czasie trwania sprawy rozwodowej sąd ustala wysokość alimentów i w interesie jednego z małżonków leży wykazywanie jak najwyższych możliwości zarobkowych tego koszty rozwodu – ile kosztuje rozwód w całości?Warto byś wiedział, że w toku sprawy o rozwód mogą pojawić się inne wydatki. Np. koszt wywiadu kuratora rodzinnego, koszt uzyskania dokumentów, co sprowadza się najczęściej do kilkudziesięciu więcej – bo ok 600 – 1000 PLN może wynosić koszt biegłych wydających opinię w sprawie władzy rodzicielskiej i kontaktów nad dziećmi (tzw. opinii OZSS, czyli Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów.)Opinia OZSS nie jest w sprawie obowiązkowa. Nie będzie trzeba za nią płacić, jeżeli w tym zakresie uda Wam się dojść do porozumienia. Jak widzisz to ile kosztuje rozwód zależy też trochę od Ciebie i Twojego wyglądają koszty procesu po zakończeniu sprawy?Sąd w wyroku kończącym postępowanie rozstrzyga o kosztach procesu, a rozstrzygnięcie jest ściśle powiązane wynikiem sprawy. Małżonek, który spowodował rozkład pożycia małżeńskiego i został uznany za wyłącznie winnego rozwodu w orzeczeniu kończącym postępowanie, zostanie obciążony kosztami. Zasadniczo nie są to horrendalne kwoty i nawet w przypadku orzekania o winie średnio oscylują wokół kwoty 2000 – 3000 złotych. Koszty sądoweW przypadku rozwodu bez orzekania o winie ten koszt będzie niższy, bo stronie w części zwracana jest opłata. Często także udaje się uniknąć innych, dodatkowych czynności, z którymi wiążą się koszty w przypadku zaniechania orzekania o winie sąd orzeka, że każda za stron ponosi koszty zastępstwa procesowego w zakresie dotychczas poniesionym. Oznacza to, że na nikim nie ciąży obowiązek zwracania przeciwnikowi kosztów zaangażowania w sprawę profesjonalnego pełnomocnika. Warto byś wiedział, że koszty zastępstwa procesowego zasądzane przez sądy nie są tożsame z wynagrodzeniem adwokata, czy radcy prawnego, które w rzeczywistości uiściłeś i są z góry określone przez rozporządzenie. W ubiegłym roku była to kwota 720 pozwu rozwodowegoNależy koniecznie pamiętać o jeszcze jednej kwestii. Jeśli nie zgłosisz wniosku o zasądzenie od drugiej strony na Twoją rzecz kosztów procesu, sąd nie zrobi tego za Ciebie. Nawet jeśli wygrasz sprawę. Najlepiej, by już pozew o rozwód zawierał stosowne żądanie. Nic się jednak nie stanie, jeśli zgłosisz je w toku postępowania, lub przed samym zamknięciem trakcie postępowania doszliście do wniosku, że chcecie rozwodu bez orzekania o winie i ustaliliście inne warunku rozwodu, to zasady ponoszenia kosztów postępowania również mogą zostać objęte porozumieniem może reprezentować stronę w procesie rozwodowym?Pewnie wiesz o tym, że w sprawach rozwodowych możesz skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego).Pozew o rozwód i inne ważne kwestieZwykle możesz w ramach obsługi sprawy rozwodowej jest napisanie pozwu rozwodowego, a także każdego innego pisma procesowego, które okaże się konieczne (np. replika na odpowiedź na pozew rozwodowy, zażalenia czy wnioski dowodowe). Zwykle zawodowy pełnomocnik wnosi także o dokonanie zabezpieczenia (np. zabezpieczenia alimentów czy zabezpieczenie widzeń małoletnich dzieci stron).Dzięki takiemu zabezpieczeniu już w trakcie trwania sprawy o rozwód, bez oczekiwanie na przyznanie alimentów w wyroku rozwodowym można uruchamiać komornika lub inne ograny (np. policję w przypadku utrudniania zabezpieczonych kontaktów z dziećmi). Ile kosztuje rozwód z adwokatem?Przeglądałem kiedyś fora internetowe, na których padały konkretne sumy, które podobno ktoś zapłacił za rozwód. Jeśli Ty w taki sposób szukałeś informacji, o tym ile kosztuje rozwód, to pewnie będziesz zaskoczony, że koszt adwokata jest niższy, niż bez orzekania lub z orzeczeniem winy – adwokatKażda sprawa jest inna i dlatego ciężko jest wskazać konkretną kwotę bez rozmowy z Klientem. Często spotykam się ze stanowiskiem, że w sprawie rozwodowej koszt rozwodu jest uzależniony tylko od tego jakie są koszty postępowania lub przeciwnie – ile kosztuje napisanie pozwu, umożliwiającego szybsze zakończenie małżeństwa czy jaki jest koszt każdej porady prawnej przy rozwodzie z podziałem majątku, orzeczeniem winy czy procesie eksmisji małżonka. Rozwód wiąże się jednak z wszystkimi tymi elementami – jeśli występują w danym „stanie rodzinnym”.W przypadku postępowania z orzekaniem o winie lub bez…Wszystko zależy stopnia skomplikowania sprawy i konkretnych okoliczności. Zasadniczo koszty rozwodu z orzekaniem o winie są wyższe, niż w sytuacji, gdy chcesz złożyć pozew o rozwód bez orzekania o winie. Rozwód z orzekaniem o winie potrafi ciągnąć się latami. Wymaga też od adwokata lub radcy prawnego większego nakładu pracy. Z kolei rozwód bez orzekania o winie może skończyć się nawet na jednej rozprawie. Stąd różnica w wysokości rozkład pożycia małżeńskiego a kwestia rozwiązania małżeństwaNatomiast nie w każdej sytuacji jest to prawda. W sytuacji, kiedy orzeczenia rozwodu z winy domaga się strona pokrzywdzona poprzez niedochowanie wierności współmałżonka, co jest dobrze udokumentowane, sprawa może być równie prosta i szybka, co rozwód bez orzeczenia o kolei w przypadku rozwodu bez winy może pojawić się komplikacje w kwestii opieki nad dziećmi, władzy rodzicielskiej, narodowości stron czy choćby sposobu obliczenia alimentów na małoletnie utrudnienia możesz napotkać na swojej drodze w przypadku podziału majątku, który nie zawsze jest prosty i oczywisty. Przy podziale majątku bardzo często pojawiają się tak zwane kruczki prawne, które komplikują cały proces – nawet jeśli sam rozwód, jak wskazuje już pozew o rozwód, odbywa się za porozumieniem sprawy rozwodowej – ile kosztuje rozwód?Warto także powiedzieć, że honorarium będzie wyższe, w sytuacji kiedy w strony będą wnosić o zgodny podział majątku, bo zwykle zanim on stanie się zgody, to adwokat czy radca prawny musi się sporo napracować. Poza tym nie zawsze taki wspólny wniosek małżonków zostanie uznany za możliwy do rozstrzygnięcia w sprawie o rozwód. Decyzja sędziego zależy od tego, czy taki wniosek jest w 100% prawidłowy, bo w przeciwnym przypadku sąd wcale nie musi go rozwodowe: jak obniżyć koszty rozwodu?Co obniża koszty rozwodu? Jeśli nie stać cię, by zwrócić się ze sprawą do adwokata lub radcy prawnego, możesz spróbować ubiegać się o pełnomocnika z urzędu. W sprawach o rozwód sąd nie zawsze przychyla się do takiego wniosku. Często twierdząc, że pomoc profesjonalnego pełnomocnika nie jest konieczna, bo sprawa o rozwód nie jest szczególnie zawiła. Ta argumentacja często rozmija się z kosztów rozwodu – koszt porady prawnej bezcenny?Musisz wiedzieć, że nieumiejętnie poprowadzenie sprawy rozwodowej może dla jednej ze stron być brzemienne w skutkach. Zwłaszcza pod względem finansowym. Musimy pamiętać, że obowiązek alimentacyjny wobec małżonka niewinnego rozkładu pożycia może obciążać małżonka, któremu wina została udowodniona, nawet do końca życia. Pomoc pełnomocnika na etapie procesu rozwodowego może się okazać inwestycją na kosztuje rozwód łącznie?Mam świadomość, że ciężko jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie ile kosztuje rozwód, bo to zależy od bardzo wielu czynników. To dlatego żaden adwokat nie zadeklaruje z góry, bez poznania całości sprawy i wszystkich także:Rozwód z orzekaniem o winieRozwód bez orzekania o winie Na skutek nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, która obowiązuje od 3 maja 2012 r. możliwość składania przez strony w toku sprawy pism procesowych prezentujących stanowiska merytoryczne została w znacznym stopniu ograniczona, a w zasadzie wyeliminowana. Jak wynika ze znowelizowanego art. 207 § 3 pisma przygotowawcze w toku sprawy mogą być składne tylko wówczas, gdy sąd tak postanowi lub gdy przewodniczący wyda odpowiednie zarządzenie przed pierwszą rozprawą, a złożenie pisma, mimo braku postanowienia lub zarządzenia, skutkuje jego zwrotem na podstawie art. 207 § 7 Pismo zwrócone nie wywołuje zaś żadnych skutków prawnych i jest odsyłane do strony. Informacyjne słuchanie stron Nowe rozwiązanie ma na celu, zgodnie z założeniami ustawodawcy, usprawnić postępowanie i przyczynić się do zasady wzmocnienia ustności rozprawy. Wyrazem tego kierunku nowelizacji, podkreślenia rangi ustności rozprawy, jest również zmieniony art. 212 który rozszerza instytucję tzw. informacyjnego słuchania stron, wykorzystywaną dotychczas powszechnie wyłącznie w ramach postępowania odrębnego w sprawach z prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Obecnie w każdej sprawie sąd na rozprawie przez zadawanie pytań stronom dąży do tego, aby strony przytoczyły lub uzupełniły twierdzenia lub dowody na ich poparcie oraz udzieliły wyjaśnień koniecznych dla zgodnego z prawdą ustalenia podstawy faktycznej dochodzonych przez nie praw lub roszczeń. Nowe zasady koncentracji W świetle nowych zasad koncentracji materiału procesowego i nałożonego na strony obowiązku przytaczania twierdzeń o okolicznościach faktycznych i dowodów bez zbędnej zwłoki, składając pozew powód jest zobowiązany do antycypowania ewentualnego sposobu obrony pozwanego. Nie można jednak oczekiwać od powoda obowiązku przewidywania wszystkich teoretycznie możliwych sposobów obrony pozwanego. Zasada taka nie miała zastosowania nawet na gruncie systemu prekluzji dowodowej, obowiązującej w dawnym postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych, co potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego wydane na tle nieobowiązującego już art. 479 12 zgodnie z którym powód ma obowiązek uwzględnić w kształcie pozwu tylko znane mu okoliczności faktyczne, które są sporne w momencie wnoszenia pozwu. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 12 stycznia 2012 r., IV CSK 182/11 : Art. 479 12 §1 nie wymaga od powoda przewidywania z góry zarzutów, jakie wobec jego twierdzeń podniesie pozwany, tylko odniesienia się do znanych mu w chwili wnoszenia pozwu twierdzeń i dowodów wskazujących na zasadność powództwa. Zasady te należy uznać za aktualne tym bardziej w obecnym stanie prawnym, gdzie system prekluzji dowodowej został zastąpiony systemem dyskrecjonalnej władzy sędziego. Sytuacja procesowa powoda jest prosta, jeśli pozwany przedstawił mu swoje stanowisko i powód wie, które okoliczności między stronami są sporne. W takim przypadku powód w pozwie powinien odnieść się do wszystkich znanych mu kwestii podnoszonych przez pozwanego i przedstawić dowody, których przeprowadzenie jest niezbędne do wykazania roszczenia, w świetle twierdzeń pozwanego. Co jednak w sytuacji jeśli pozwany nie przedstawił swojego stanowiska przed wszczęciem procesu i powód dowiaduje się o twierdzeniach i zarzutach pozwanego dopiero z pierwszego pisma procesowego, który pozwany wniósł w sprawie? Ile własnej inicjatywy Jeśli w takich przypadkach sąd nie wykaże się własną inicjatywą i nie wyda z urzędu postanowienia zobowiązującego powoda do złożenia pisma przygotowawczego, powód ma prawo zgłosić na piśmie wyłącznie wnioski dowodowe z uzasadnieniem potrzeby ich powołania na tym etapie postępowania, o czym stanowi wprost art. 207 § 3 c., a swoje stanowisko może przedstawić dopiero ustnie na rozprawie. W pisemnym protokole rozprawy, który wciąż jeszcze jest powszechny, zwłaszcza w sądach rejonowych, stanowisko to zostanie zapewne zaprotokołowane w sposób skrócony. Potwierdza to obecna praktyka protokołowania głosów stron po zamknięciu rozprawy. Rozbudowane wystąpienia ustne stron są ograniczane najczęściej w protokole do suchej informacji o podtrzymaniu dotychczasowego stanowiska w sprawie. Co powinna zrobić strona Co zatem może zrobić strona, która chce złożyć pismo procesowe w toku sprawy, czyli po doręczeniu odpisu pozwu pozwanemu, w sytuacji, gdy sąd nie wydał postanowienia zobowiązującego ją do złożenia dalszego pisma przygotowawczego? Pierwsza możliwość to złożenie wniosku do sądu o wydanie postanowienia zobowiązującego autora wniosku do złożenia pisma przygotowawczego. Dopuszczalność formułowania takiego wniosku wynika z ogólnie przyjętej zasady możliwości wnioskowania o dokonanie przez sąd czynności, które podejmuje z urzędu. W uzasadnieniu wniosku odnieść należy się do potrzeby złożenia dalszego pisma procesowego, w szczególności wskazać, że złożenie takiego pisma przyczyni się do lepszego wyjaśnienia sprawy jeszcze przed rozprawą i wpłynie także na szybkość procedowania na samej rozprawie, w toku której nie będzie zachodziła konieczność przedstawiania rozbudowanego wywodu ustnego. Zasadne jest załączenie do wniosku samego pisma procesowego, które zainteresowana strona chce złożyć wraz z odpisem dla przeciwnika oraz odpisem wniosku. Pełnomocnicy profesjonalni powinni zaś zgodnie z zasadą bezpośredniego doręczenia pism w toku sprawy przedstawić zamiast odpisu pisma dowód jego nadania na adres pełnomocnika reprezentującego stronę przeciwną (art. 132 § 1 Treść pisma przygotowawczego objęta wnioskiem może bowiem przekonać sąd do uwzględniania wniosku. Warto przyspieszyć Nie jest zasadne wniesienie wniosku o wydanie postanowienia zezwalającego na złożenie pisma procesowego, bez załączania pisma, albowiem sąd może uwzględnić wniosek nie tylko na posiedzeniu niejawnym, co wynika z art. 207 § 3 ale także na rozprawie. W takich okolicznościach wniesienie pisma łącznie z wnioskiem przyśpiesza także procedowanie w tym przedmiocie. Negatywne skutki dla strony związane z wniesieniem pisma jednocześnie z wnioskiem są takie same jak w przypadku nieuwzględnienia wniosku, do którego pismo nie zostało załączone. Strona naraża się na zwrot pisma. Druga możliwość, aktualna także w razie zwrotu pisma przygotowawczego, wobec nieuwzględnienia wniosku o wydanie postanowienia zobowiązującego do jego wniesienia, to złożenie przez stronę, która chce szczegółowo przedstawić swoje stanowisko na piśmie, załącznika do protokołu rozprawy. Załącznik do protokołu nie jest pismem przygotowawczym, do którego odnosi się regulacja art. 207 § 3 Zgodnie z art. 161 załącznik do protokołu zawiera wnioski i oświadczenia strony oraz uzupełnienia i sprostowania wniosków i oświadczeń składanych w toku posiedzenia. Istotne jest, że załącznik nie ma charakteru autonomicznego i konieczne jest przedstawienie w formie ustnej zawartego w nim stanowiska (wyrok Sądu Najwyższego z 3 listopada 2003 r., I CK 229/02). Załącznik taki może zostać złożony jeszcze przed rozprawą, w jej trakcie oraz po rozprawie. W razie rozbieżności między treścią załącznika a ustnym wystąpieniem strony sąd może stwierdzić rozbieżności w tym zakresie w protokole rozprawy. Magdalena Dyś-Sokołowska radca prawny z Kancelarii Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy Magdalena Dyś-Sokołowska, radca prawny z Kancelarii Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy Ograniczenie możliwości składania w toku sprawy pism procesowych spotyka się z krytyką, jako wyraz ograniczenia konstytucyjnego prawa do sądu i wypaczenie naczelnych zasad procesu cywilnego takich jak zasada kontradyktoryjności postępowania oraz dyspozycyjności postępowania. Słuszność tej krytyki przejawia się przede wszystkim w wyłączeniu możliwości złożenia przez powoda pisma procesowego stanowiącego replikę na pierwsze pismo procesowe pozwanego – odpowiedź na pozew, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, czy sprzeciw od wyroku zaocznego.